Over vrouwen
“When a woman tells the truth, she is creating the possibility for more truth around her”, schreef Adrienne Rich in “Women and Honor: Some Notes on Lying”. Meer dan veertig jaar later resoneerde deze regel door in een massaal gedeeld teken – # – met de val van man in badjas als gevolg. De mastruberende olifant in de hotelkamer wordt niet langer verzwegen maar aangewezen. The truth is out there. Maar dat was al een tijdje zo.
Image from page 445 of "Life and light for woman"
Authors: Woman's Board of Missions
Publisher: Boston : Woman's Boards of Missions
De enorme weerklank van likes en retweets die op de eerste #metoo openbaring volgde, heeft een lang verborgen gevoel van gêne verstomd. Van het geen slachtoffer willen worden, maar het toch blijken te zijn. Het globale protest is onlosmakelijk verbonden aan die stille tragedie, een stelselmatige onderdrukking die zich op verschillende niveaus bleef manifesteren.
Het voorgehouden ideaal van gelijkheid blijkt een glanzende strik om een complex systeem van ingesleten patronen. Patronen die niet altijd even duidelijk aan te wijzen zijn omdat we er vaak zelf in verstrikt zijn. Die uit intersecties bestaan die lang onbenoemd bleven in de de strijd voor de rechten en empanipatie van “de vrouw”. Een enge definitie voor een grote groep mensen.
Het voorgehouden ideaal van gelijkheid blijkt een glanzende strik om een complex systeem van ingesleten patronen. Patronen die niet altijd even duidelijk aan te wijzen zijn omdat we er vaak zelf in verstrikt zijn. Die uit intersecties bestaan die lang onbenoemd bleven in de de strijd voor de rechten en empanipatie van “de vrouw”. Een enge definitie voor een grote groep mensen.
Image from page 33 of "The Ladies' home journal" Title: The Ladies' home journal
Authors: Wyeth, N. C. (Newell Convers), 1882-1945
Publisher: Philadelphia : [s.n.]
Contributing Library: Internet Archive
Digitizing Sponsor: Internet Archive
De verschillende feministische golven hebben er voor gezorgd dat ik, de vrouw, kan rondkomen zonder te trouwen, kan trouwen zonder ontslagen te worden, en kan scheiden zonder beschimpt te worden. Ook het woord “vrouw” staat meer dan ooit ter discussie. Ik word niet langer per definitie geïdentificeerd aan de hand van mijn geslacht, zoals we ook een onderdanig karakter niet langer toe schrijven aan mijn natuurlijke staat van zijn. Althans, dat is op papier zo.
Als vrouw geboren (of gemaakt) worden brengt nog steeds directe beperkingen met zich mee. Van een gebrekkig aanbod van rolmodellen tijdens de kinderjaren, tot de ontmoediging tot ambities in het volwassen leven. De definitie van wat een vrouw is, of moet zijn, lijkt nog steeds voornamelijk geformuleerd te worden door de ander. Door hen die geen vrouw zijn. Door een kleine groep vrouwen. Door witte instituten. Door de media. Daar waar de vrouwelijke ervaring gedeeld, besproken en beoordeeld wordt.
Als vrouw geboren (of gemaakt) worden brengt nog steeds directe beperkingen met zich mee. Van een gebrekkig aanbod van rolmodellen tijdens de kinderjaren, tot de ontmoediging tot ambities in het volwassen leven. De definitie van wat een vrouw is, of moet zijn, lijkt nog steeds voornamelijk geformuleerd te worden door de ander. Door hen die geen vrouw zijn. Door een kleine groep vrouwen. Door witte instituten. Door de media. Daar waar de vrouwelijke ervaring gedeeld, besproken en beoordeeld wordt.
Image from page 1346 of "The Ladies' home journal" Authors: Wyeth, N. C. (Newell Convers)
Publisher: Philadelphia : [s.n.]
Contributing Library: Internet Archive
Digitizing Sponsor: Internet Archive
Het publiekelijk aankaarten van wat het betekent om vrouw te zijn heeft als gevolg dat die definitie wederom op het spel staat. We zijn opgegroeid met de belofte dat vrouwen de vrijheid hebben om te zijn en worden wat ze willen. Dat ze op seksueel gebied net zo vrij zijn als mannen. Dat blijkt nog steeds niet zo te zijn. Boos zijn over die schijnheiligheid lijkt me een terechte emotionele reactie. Het uiten van die boosheid blijkt echter problematisch. Zelfs in het #metoo tijdperk. Of misschien juist in het #metoo tijdperk.
Welgemanierde vrouwen schoppen geen herrie, maar verbloemen hun woede in een jurk van vriendelijkheid. Van kalmte, toegeeflijkheid, nuance. Zij die besluiten zich schreeuwend te laten horen, worden als brutaal, schaamteloos of hysterisch beschouwd. #metoo liet zien dat de ervaringen die voortkomen uit de vrouwelijke definitie zelden direct als waarheid worden aangenomen. Het zijn gevoelens, of traumas. Interpretaties van situaties, vertroebeld door emoties.
Welgemanierde vrouwen schoppen geen herrie, maar verbloemen hun woede in een jurk van vriendelijkheid. Van kalmte, toegeeflijkheid, nuance. Zij die besluiten zich schreeuwend te laten horen, worden als brutaal, schaamteloos of hysterisch beschouwd. #metoo liet zien dat de ervaringen die voortkomen uit de vrouwelijke definitie zelden direct als waarheid worden aangenomen. Het zijn gevoelens, of traumas. Interpretaties van situaties, vertroebeld door emoties.
Image from page 348 of "Biology and man" Title: Biology and man
Authors: Gruenberg, Benjamin C. (Benjamin Charles), 1875-1965; Bingham, N. Eldred (Nelson Eldred)
Waar het in Nederland in de wet beschreven staat dat we allen gelijke rechten hebben, speelt de ongelijkheid zich nog steeds op alle lagen van de samenleving af. Waar we geloven in de neoliberale gedachte dat zolang je hard werkt en je eigen keuzes maakt succes om de hoek te vinden is, moeten we ons bewust blijven van de oude patronen die dit nog steeds in de weg staan. Niet alleen in de relatie tussen mannen en vrouwen, maar ook tussen vrouwen onderling.
Ja, zelfs zeventig jaar na de Beauvoir, moeten we het daarom hebben over vrouwen. We moeten ons blijven beseffen dat we allemaal rond lopen met ingestampte ideeën over hoe we ons moeten gedragen, en aanlopen tegen onuitgesproken verwachtingen die niet voor iedere vrouw hetzelfde zijn. In de strijd voor gelijkheid, dienen we te beseffen dat niet iedereen met gelijke kansen en ervaringen die strijd aan is gegaan.
Ja, zelfs zeventig jaar na de Beauvoir, moeten we het daarom hebben over vrouwen. We moeten ons blijven beseffen dat we allemaal rond lopen met ingestampte ideeën over hoe we ons moeten gedragen, en aanlopen tegen onuitgesproken verwachtingen die niet voor iedere vrouw hetzelfde zijn. In de strijd voor gelijkheid, dienen we te beseffen dat niet iedereen met gelijke kansen en ervaringen die strijd aan is gegaan.
Image from page 8 of "Women of all nations, a record of their characteristics, habits, manners, customs and influence”
Title: Women of all nations, a record of their characteristics
Authors: Joyce, Thomas Athol, 1878-1942
We kunnen onze vooroordelen — over vrouwen en mannen, over wit en zwart, over onszelf en de ander — alleen weerleggen als ze op tafel komen. Pas als we ruimte maken voor de verschillen tussen ons, kunnen we verandering teweeg brengen. #metoo ging niet alleen om de verzwegen geweldadigheden van een tiran. Het ging over de vanzelfsprekendheid van zijn handelen, zijn machtspositie, zijn onaantastbaarheid. Die bestaat nog steeds, en niet alleen in bij mannen in Hollywood.
Hen die vrij kunnen bewegen in een machtspositie die vanzelfsprekend lijkt, hebben de mogelijkheid anderen toe te laten in diezelfde ruimte. De voorwaarden van die toelating komen meestal neer op een aanpassing van de ander. De ander zit echter niet te wachten op tolerantie, maar wil zichzelf permissie verlenen.
Hen die vrij kunnen bewegen in een machtspositie die vanzelfsprekend lijkt, hebben de mogelijkheid anderen toe te laten in diezelfde ruimte. De voorwaarden van die toelating komen meestal neer op een aanpassing van de ander. De ander zit echter niet te wachten op tolerantie, maar wil zichzelf permissie verlenen.
Image from page 265 of "The expression of the emotions in man and animals" Authors: Darwin, Charles, 1809-1882